Šta stvara arhitekta koji je dobitnik Prickerove nagrade za 2025.
Kina iz ugla poetičnog urbanizma.
Prickerova nagrada za 2025, najprestižnija u arhitekturi, dodeljena je kineskom arhitekti – Liu Jiakun je rođen u Čengduu 1956. godine. Odrastao je u tom sve gušće naseljenom gradu, pre nego što je 1982. godine završio studije na Chongqing Architecture and Engineering College (Chongqing University), gde je stekao diplomu inženjera arhitekture.
Postao je jedan od prvih diplomaca koji su dobili zadatak da obnavljaju zemlju tokom kineskog perioda tranzicije. Međutim, tek mnogo godina kasnije arhitekta je shvatio da „izgrađeni prostor može biti korišćen kao medij za lično izražavanje“.
Tada su njegov rad i karijera uzeli zamah, a Liu Jiakun je započeo svoju praksu 1999. godine, učestvujući u brojnim saradničkim projektima širom Kine i Evrope. Na osnovu svog iskustva, njegova dela temelje se na razumevanju stvarnosti i poštovanju višettradicionalne istorije i unutrašnje raznolikosti Kine; sve to uz postizanje besprekornog balansa između arhitekture i prirode, tradicije i modernosti.
Ovi koncepti ne ometaju njegovu svest o ljudskim potrebama i važnosti zajedničkih prostora. Kroz svoje projekte, arhitekta dokazuje da prostori mogu uticati na ljudsko ponašanje i postati pozitivno podsticajni.
Svestranost Liu Jiakunovih radova pokazuje da nije ograničen stilskim ili estetskim ograničenjima ili zahtevima. On jednostavno prati ono što mesto, prirodni pejzaž, urbani okvir i potrebe građana mogu zahtevati.
Liu je izabran za dobitnika Prickerove nagrade za arhitekturu 2025. od strane žirija kojeg je predvodio čileanski arhitekta i laureat iz 2016. godine, Alejandro Aravena.
„Gradovi često imaju tendenciju da segregiraju funkcije, ali Liu Jiakun uzima suprotan pristup i održava delikatan balans kako bi integrisao sve dimenzije urbanog života. U svetu koji stvara beskrajne dosadne periferije, on je pronašao način da gradi mesta koja su istovremeno zgrada, infrastruktura, pejzaž i javni prostor“, rekao je Aravena.
Njegova dela širom Kine su većih skala i podrazumevaju mnoge muzeje, kulturne institucije, parkove i potpune revitalizacije zona. Često radi u gusto naseljenim gradovima gde je teže prepoznati ili ugraditi javne i otvorene prostore. Jedno od Liu Jiakunovih prepoznatljivih rešenja za ove projekte je raspodela intervencija duž dodeljenog velikog zemljišta i jedinstvenost kojom je svaka od njih integrisana, sve uz zadržavanje sličnog dizajnerskog jezika.
Njegova snaga je sposobnost da poveže zgrade, infrastrukture, pejzaže i javne prostore kroz svoj dizajn, čime efektivno rešava hitna urbana pitanja, koristeći lokalne materijale i tradicionalnu zanatsku veštinu gde god je to moguće. Njegove intervencije deluju kao da su upletene u postojeći urbani okvir i vode korisnika/posetioca kroz poetsku naraciju i istorijsko putovanje.
ARHITEKTA LIU JIAKUN: POZNATA DELA
Muzej umetnosti kamenih skulptura u Luyeyuanu iz 2002. godine ima betonske zidove koji su korišćeni kao pozadina za kamene relikvije izložene u samom muzeju. Nalazi se u bambusovoj šumi u Čengduu. Takđe, muzej ma velike otvore koji minimiziraju upotrebu veštačkog osvetljenja unutar zgrade.
Opšti raspored, koji podseća na tradicionalne kineske vrtove, omogućava posetiocima da naizmenično doživljavaju prirodni i veštački prostor dok prolaze kroz muzej. Metod gradnje okvira i zidova odgovara lokalnoj zanatskoj veštini. Sunčeva svetlost ulazi kroz nišu, besprekorno spajajući ceo prostor sa prirodom.
Muzej satova deo je Jianchuan muzejske grupe u Čengduu i završen je 2007. godine kako bi ugostio seriju galerijskih prostora. Koristeći crvenu ciglu i beton, Liu je dizajnirao tri izložbena prostora smeštena unutar geometrijskih volumena – jedan od njih sadrži kružnu strukturu sa velikim kružnim otvorom na krovu.
Liuova najveći projekat, West Village, predstavlja mešoviti zajednički kompleks koji obuhvata čitav blok u Čengduu. Prostrano spoljašnje područje nalazi se u središtu, a s obe strane ga okružuju kulturni, rekreacioni i kancelarijski prostori povezani mrežom pešačkih i biciklističkih rampi.
Renovacija Tianbao Cave Distrikta u Erlang Town bio je projekat dizajniran da oživi lokalitet koji je nekada korišćen za proizvodnju Lang alkohola i da uroni posetioce u njegovo zeleno, obalsko okruženje. Kao deo projekta, studio je stvorio kulturni centar koji uključuje izložbenu salu sa ogledalom i konzolnu recepcionu salu sa pogledom na pejzaž.
Fotografije: instagram jiakunarchitects