Ako ste nedavno pomislili kako je baš u ovom trenutku divno postojati na ovom svetu, vrlo je verovatno da ste pogledali Maison Margiela reviju tokom Nedelje visoke mode u Parizu, o kojoj se pričalo danima. John Galliano se još jednom upisao u istoriju, ne samo kad je moda u pitanju nego i kad treba napraviti hype oko nekog događaja, koji je engleski dizajner ovog puta smestio ispod mosta Pont Alexandre III, želeći da na što bolji način dočara Pariz – svu njegovu raskoš, ali i ono što se krije u mračnim ulicama i ispod mostova, baš kao što je to nekad radio fotograf Brassai, čije su slike bile glavna inspiracija za ovaj fenomenalan šou.
Ako dosad niste čuli ništa o mađarskom umetniku, koga je Henry Miller prozvao „Oko Pariza“, vreme je.
Fotograf, skulptor, reditelj, novinar i pisac, Brassaï je rođen 1899. u Austro – Ugarskoj, u Brašovu u Rumuniji, pod imenom Gyula Halasz, a umetničko ime je dao sam sebi, po mestu rođenja. U Pariz se seli nakon što je studirao slikarstvo i vajanje na mađarskoj akademiji likovnih umetnosti u Budimpešti i učestvovao u Prvom svetskom ratu, u austrougarskoj konjici. (Kratak deo života, kao mališan, proveo je u Parizu – kad su mu bile 3 godine njegov otac, profesor francuske književnosti, predavao je na Sorboni).
Nakon Prvog Svetskog rata, 1920, odlazi u Berlin, gde je radio kao novinar za mađarske novine Keleti i Napkelet. Počeo je da studira na berlinskoj akademiji likovnih umetnosti, gde se sprijateljio sa nekolicinom mađarskih umetnika, sa kojima se kasnije, 1924, seli u Pariz, čineći deo mađarskog kruga. U Parizu je ostao do kraja života (1984).
U Parizu, iako je sam naučio francuski čitajući Prustova dela, radi kao novinar i živi na Monparnasu. Postaje deo umetničke ekipe, među kojima se sprijateljio sa američkim piscem Henryjem Milerom i francuskim piscima Leon – Paulom Fargueom i Jacquesom Prevertom.
Kasnih dvadesetih živeo je u istom hotelu kao slikar Lajos Tihanyi (1885 –1938).
Brassai, koji je zbog posla i druženja često tumarao noću ulicama Pariza, prirodno je počeo da fotografiše. U početku je svoje fotografije koristio da bi dopunio neke od članaka, za više novca, ali je putem novog medija sve više istraživao grad. Kasnije je napisao da je koristio fotografiju „da bi uhvatio lepotu ulica i vrtova u kiši i magli, te da uhvati Pariz noću“.
Brassai je brzo postao poznat po svojim fotografijama Pariza, koje su zabeležile duh grada tokom dvadesetog veka. Fotografisao je različite aspekte grada, uključujući ulične scene, noćni život, arhitekturu i ljude.
Noćne slike grada bile su najimpresivnije – njegove fotografije noćnih klubova, ulica i parkova postale su iconic i pokazale svu njegovu sposobnost da uhvati atmosferu i raspoloženje grada u mraku.
Sem noćnih fotki, Brassai je (p)ostao poznat i po portretima umetnika svog vremena, odnosno svojih prijatelja među kojima su intelektualci Pablo Picasso, Henri Matisse, Salvador Dalli, Henry Miller. Njegovi portreti umetnika su postali poznati i pružili su uvid u život i rad ovih velikana umetnosti.
Na kraju, Brassai je poznat i po svojim knjigama o fotografiji, koje su postale klasična dela u svetu fotografije i umetnosti. Njegove knjige često kombinuju njegove fotografije sa esejima i tekstovima koji pružaju kontekst i dublje razumevanje njegovog rada i Pariza. Prvu kolekciju fotografija Pariza objavio u knjizi Paris de nuit (Pariz noću) 1933. Knjiga je postigla veliki uspeh i prozvali su ga OKO PARIZA, prema eseju njegovog prijatelja Henryja Millera.
Brassaï je do kraja života ostao u Parizu, gde se oženio sa Gilberte Boyer, koja je radila sa njim i pružala mu velikiu podršku. Zarađivao je na komercijalnim fotografijama, a njegove slike našle su se u mnogim uglednim magazinima, kao što je američki Harper’s BAZAAR. Utemeljio je agenciju Rapho, koju je u Parizu osmislio Charles Rado.
Fotografije: Estate Brassaï Succession
